Covid-19 chungchâng leh a kaihhnawih tlângpui chu chanchinbu leh Media hrang hrangah kan chhiar ṭheuh tawhin a rinawm a, nimahsela a la hre lo kan awm hlauh takin tiin tlem a zawng ka rawn târlang ve dâwn a ni. Tin, he hri chungchânga hriat tûr pawimah tlângpui chu UN huaihawtnain January 21. 2021 niah UNHCR hriselna lama hruaitute leh Community hruaitute Online meeting neih a ni anga, meeting thu chhuak kimchang zawkin kan inhriattîr leh tûrah ngai bawk ila!
Corona Virus hri hi kan chenna leh a chheh vêlah kai an tam êm êm tawh a; hri kan lo vei chuan engtia inenkawl tûr nge ni ang tih tlem ka rawn târlang dâwn a ni. Tichuan, virus hri kai hi hlauh lutuk tûr pawh a ni lem lova mahse kai lo tûra fimkhur erawh a ngai ve bawk a ni. Engahnge tih chuan, he hri hi Inkai chhawn a awlsam êm êm a, naupang nei kan nih hlawm avângin fimkhur hle eawh kan tih mak mawh a ni.
Malaysia-ah hian vawiin ni thleng Corona virus hri kai tawh zawng zawng hi mi 161,740 an tling tawh a, Case active mek te hi mi 38,791 tia chhinchhiah an ni. Tin, Malay sorkar chuan he natna hri kai zawng zawngte chu a ram mi leh ramdang mi thliar lovin a thlawnin a enawl a ni. (a thlawna enkawl tih avângin inthlahdah taka awm tûr erawh a ni lo.) Chutichuan, pakhat leh pakhat natna inlâr dân (symptom) hi a in ang lova, mi ṭhenkhatah chuan thawhah, khawsik, khuh, hah, rim hre lo, hrawkna, luna, kawṭhalo, mit thak (or) mit sen angina a lang chhuak ṭhîn a, chutianga kan awm a nih chuan a rang thei ang berin damdawi pan vat a pawimawh hle a ni.
Tin, he hri hi tute pawhin kai thei vek kan nih avângin ṭhenawmte ina len kual dun dun erawh chin loh a ṭha a, kan chenpuite zîngah hri kai kan lo awm a nih pawhin ni 14 chhûng mahni inkhung hran mai hi a fin thlak hle bawk a ni. Natna kan vei a nih chuan taksa chak a pawimawh a chuvângin eiin tuihnai tak tak ei ngei ngei tûr a ni a; tin, kan khawsik a sang hle a nih loh chuan damdawi ei loh hram a ṭha a ni. A tlângpuiin KL leh a chheh vêla hri kai zawng hi Sungai Buloh Hospital leh Hospital Kuala Lumpur-ah an dah a, hêng an dahna hmun damdawiinah hian leng lo khawpa dam lo an tam tawh avângin doctor-te pawhin mahni ina inenkawl mai tûrin thurawn an pe hlawm tawh a ni.
Chuvângin, member tinte he hri laka kan invent theih dân chu:
- Mahni in vawn thianghlim
- Mask vuah ngei ngei
- Kut sil ngun
- Vântlâng inhlaa awm
- Ina awm/ vah chhuah loh
- Kham taka mut
- Taksa insawizawina uar
Tin, vânduaina avânga member-te zîngah hri kai kan lo awm a nih pawhin beidawng mai lovin a chunga ka rawn târlan anga kan awm a pawimawh a; tin, he natna avânga ICU thleng a mut ṭul kan awm a nih pawhin sawi hreh lo bawk ila kan theih ang tawkin kan inpui zêl dâwn a ni tih i hre tlâng ṭheuh ang u. Tichuan, he natna chimawm tak ata hi Lalpan vêngin kaihruai zêl che u rawh se.